Ze denborale eta denborale ondoko!

Maluta artean. Urbasa-Gorka Olaiz

Egunotan erasan digun erauntsia dela-eta, hainbat komunikabide publikotan, "euri-, haize, elur- denboralea" irakurri eta entzun izan dut. Jakina, buruan darabilgun erdarazko "temporal" berbak burmuina zulatu eta horixe baino ez dugu gogoan. Ez, horixe! Denborale berbaz, bai, baliatzen gara, baina itsasoz bestez jarduten ez dugunean. Bai, horixe! Bai, itsasoko denboralerik badugu, baina ez, elur-denboralerik. Neure onetik ateratzerainokoa da hori entzun eta irakurtzea. Pizzeriako euskara, alajaina! Jakina, garunean legamiaturik izaten duten "temporal" berba nola dakarren hiztegiak begiratu eta zera ikusten dute: denboralea, ekaitza, soberna. Eta, lehenengoari besteri ez diote erreparatzen! Norena da errua, hiztegigilearena ala kazetariarena? Erdararen morroi hutsak izaten jarraitzen dugu eta nik neuk eremu meteorologikoan ere hitzen burujabetasuna nahi dut. Bai horixe! Hala eta guztiz ere, normala ote da kazetari euskaldun batek hori adierazteko hitzik ez jakitea? Beste komunikabide pribatu batzuetan, ostera, bai, ondo asko egin dute; ekaitz hitza plazaratu dute. Askok pentsatzen dute hitz horrek "tormenta" besterik ez duela esan nahi. Ez horixe! Ekaitza atzo eta herenegun gertatutakoa da. Bai horixe! Ekaitz berbak bere baitan Eguren gaitz guztia biltzen du eta ortzantzik eta ihusturirik ez badago ere, ekaitza ekaitz izango da. Bestela, (elur-, euri-, haize-) erauntsi ere erabiltzea dugu edo ohiko elurte, eurite eta haizete hitzak. Hamaika denborale jasateko jaioak gara!