EtnoMet (Aroaren berbaroak)

2004ko azaroaren 1ean sortua. Eguraldiaren gainean mintzatzeko gunea: zer-nolako ikuspegia daukan herriak eguraldiarekiko, zein hitz erabiltzen den ahozko euskaran fenomeno atmosferiko jakinak izendatzeko. Sasoi edo egun batzuetan dagoen eguraldiaren aitzakian, iruzkinak egiteko gunea.

2005/04/05

Bagurrin

“http://meteo.cetenasa.es/_data/fotos_estaciones/36.jpg” irudia ezin da bistaratu, akatsak dituelako.

Tutera - Montes del Cierzo


Badirudi hurrengo egunetan haizeak ostera ere iparretik joko duela, "ipartu"-ko zaigula, alegia. Tokian tokiko izendapenak direla-eta, Nafarroan "ziertzoa" dabilela esango dute eta berau entzun eta irakurriko dugu euskaraz ere. Etno-Aroa-ren helburuetariko bat geure hitz-ondarea hedatzea denez gero, egun horietariko bat dakargu txoko honetara: bagurrin. Zer ote da? bada, Iruñerri aldeko euskaldunek horrelako haize-mota ibiltzen zenean erabiltzen zuten hitz esanguratsua: "Bago + urrin", hau da, Pagoaren usaina. Izan ere, ipar-haizeak jotzen duenean pagoaren urrina barreaiatzen bide da. J.M. Iribarrenek bere "Vocabulario Navarro" delakoan honako hau dio:

bagurrin : “Aire cierzo”. “Aprovechad que viene el "bagurrin", se decía en las parvas cuando se estaba aventando. Es palabra vasca que significa "olor a haya", que es el olor de bosque que arrastra el aire norte”.

4 Comments:

  • At 11:55, Anonymous Anonimoa said…

    Errezeloa daukat J.M. Jimeno Juriok elkarrizketaren batean aipatu zuela, "bagurrin" edo "bagaurrin": "Vaya bagaurrin más rico hace hoy" edo. Iruñea inguruetan gaurko pinudien lekuan pagoak ziren garaiko erlikia fosila agian.

    Bere seme Roldanek jakingo du menturaz.

    Tomax.

     
  • At 13:21, Blogger Kepa Diegez said…

    Googlen "bagurrin" idatzi eta kontu interesgarriak agertzen dira. Gaur egun erdaraz ere erabiltzen omen da.

     
  • At 13:49, Blogger Juantxo said…

    Bai, horrela da. Ni Markalaingoa naiz, Iruñerrikoa, eta hala esaten zuten. Datu bat: uda partean izaten daj bagurrina, arratsaldean, eta haizke-aldaketarekin izaten da, hau da, ipar haizeak jotzen duelarik, goiko aldeko bagoen usaina baitakar. Bukatzeko, esan beharra dago freskotasuna ere dakarrela, eta nekeak arintzeko oso goxoa dela.

     
  • At 23:06, Blogger Kepa Diegez said…

    Eskerrik asko, Juantxo, zure iruzkinagatik. Bai, oso hitz bitxia da.
    Kepa

     

Argitaratu iruzkina

<< Home

 
Contador gratis contadorplus.com -----------------------------------------------------------------